Tijdens het bereiden van de maaltijd viel mij zomaar een grappige gedachte in over heiligheid.
Vaak heb ik horen zeggen dat heilig zijn zou betekenen dat je ‘apart gezet’ bent. Het vereist nog enige woordstudie om vast te stellen of dit juist is – de gemiddelde theoloog moet tenslotte met gezond wantrouwen tegemoet getreden worden (laat staan de niet-gemiddelde theoloog).
In die zin is het meest heilige – God zelf – het hoogst aparte. Iedereen die denkt dat het christendom exclusief is – buitensluit – in plaats van inclusief, moet dit nog maar eens heroverwegen: de hoogst Aparte zoekt hen die dat ook (willen) zijn. Er is nu vast een oplettende lezer die denkt dat ‘apart gezet worden’ zo toch niet bedoeld zal zijn, en die zal zijn zaak ook ongetwijfeld goed kunnen onderbouwen. Maar dan denk ik aan de zoon van de hoogst Aparte, en kan je vertellen dat Hij toch niets zo deed als men van Hem verwachtte. Hij ging op zoek naar het uitschot: de hoer, de verrader, de zieke, de arme. .
.
De Farizeeërs en wetgeleerden mopperden tegen Jezus’ leerlingen: “Waarom eten en drinken jullie met belasting-ontvangers en andere slechte mensen?” Jezus antwoordde: “Gezonde mensen hebben geen dokter nodig, maar zieke mensen wél. Ik ben niet gekomen om goede mensen te roepen, maar om slechte mensen te zeggen dat ze moeten gaan leven zoals God het wil.” (Lukas 5:30-32)
.
Achteraf gezien had je het kunnen zien aankomen: de Zoon van de hoogst Aparte zal wel niet het gangbare zoeken. Iedereen die het gevoel kent buitengesloten te zijn, anders, vervreemd, hoort er meer bij dan ooit vermoed had kunnen worden. Het christedom exclusief in plaats van inclusief? Nee, de aparte, de vreemdeling, de allochtoon, de zieke, allen zijn ze gezocht – maar het gangbare daarmee niet buitengesloten. De goede, de slechte, allemaal geroepen.
.
Daarna zei hij tegen zijn dienaren: ‘Alles is klaar voor het feest. Maar de mensen die ik had uitgenodigd, waren het niet waard om te komen. Ga daarom naar de grote wegen. Nodig iedereen die je daar ziet voor de bruiloft uit.’ De dienaren gingen en nodigden iedereen uit, goede en slechte mensen. En ze namen hen mee naar de bruiloft. De feestzaal liep helemaal vol met mensen. (Mat.22:8-10)
.
Het doet me denken aan de gelijkenis van de verloren zoon: de zoon die thuis blijft hoort er bij, de weggelopen zoon wordt naar uit gekeken (Luk.15). De Mensenzoon is gekomen om iedereen die verloren gaat, te redden (Mat.18:11). Je zou de gedachte als volgt kunnen samenvatten: de hoogst Aparte zoekt vreemdelingen om er (ook) bij te laten horen.
.
.
Zoals Gungor ergens zingt: ‘de wereld staat op z’n kop’. Waar ik bij zeg: daarom lijkt Jezus zo anders, zo apart. Hij staat rechtop.– Hans de Witte –