Ik geloof dat iedereen op zijn eigen manier wordt verleid in deze wereld. Misschien zijn er mensen die van het een op het andere moment een keuze kunnen maken en kunnen stoppen met roken, gezond gaan eten, dagelijks hun Bijbel kunnen gaan lezen, enzovoort. Maar ieder kent tegelijkertijd ook zijn eigen strijd. In dit deel ga ik in op waarom het zo moeilijk kan zijn te stoppen met porno vanuit het perspectief ‘lust’. En ga ik wat verder in op wat de verslavende effecten zijn. Uiteindelijk willen we natuurlijk uitkomen bij de vraag ‘hoe ongebonden te raken’. Hoe je daadwerkelijk vrij kunt zijn in de naam van Jezus!
-> Vorige delen nog niet gelezen? Lees ze hier
Honger & trek
Het verlangen om als man en vrouw bij elkaar te zijn heeft God gemaakt (Gen.2: 21-25). Seksualiteit en het verlangen ernaar is dus iets wat hoort binnen Gods schepping. Sterker nog de Bijbel kan vrij expliciet zijn als het seksualiteit betreft, denk maar eens aan het boek Hooglied van Salamo!
Je kunt het verlangen naar seks vergelijken met de begrippen honger en trek. Honger is een feitelijke lege maag en een lichamelijke behoefte aan voedsel. Trek is het equivalent waarbij er echter geen sprake is van een daadwerkelijke ‘lege maag’, maar slechts een verlangen naar voedsel.
Zo kun je binnen een huwelijk de fysieke aantrekkingskracht om samen 1 te zijn beschouwen als honger. Het is iets belangrijks en elementairs binnen een huwelijk. Het bouwt op, versterkt, geeft vernieuwing. Net zoals voedsel dat doet aan een hongerige maag.
De behoefte aan seks, de ‘lust’, kunnen we dan zien als ’trek’. Het verwijst naar een fysieke behoefte en draagt in positieve zin bij om de maag gevuld te houden. In oorsprong dus een goede signaalgever. Het kan een signaal zijn die een lichamelijke behoefte weergeeft. Zoals bijvoorbeeld de behoefte aan zoetigheid dat doet bij een suikertekort tijdens bijvoorbeeld inspannend werk.
Het probleem van lust is dat het iets is wat ook valse signalen kan afgeven (geen daadwerkelijke behoefte, maar slechts het idee ervan). Dit is inherent aan de consumptiemaatschappij waarin we leven, maar wat ook iets is wat je door de geschiedenis heen terug ziet (daarover later meer). Denk maar eens aan hoe de gelijkenis met voedsel op gaat: We eten gedurende de dag veel meer dan ons lichaam nodig heeft. En daarbij eten we ook voedsel dat we helemaal niet nodig hebben; koek, snoep, zoete drankjes, etc. Hieraan raakt ons lichaam gewend en wil het meer van dit ‘snelle’ voedsel. Het heeft een ongezonde levensstijl met slechte gebitten, overgewicht en hartkwalen tot gevolg.
Eenmaal gewend aan al dat lekkere en snelle eten leidt dit tot gewoontevorming. Dit zorgt ervoor dat je steeds eerder zin hebt in ‘snacken’ en door het tussendoor snoepen heb je steeds minder behoefte aan een echte (gezonde) maaltijd. De omvang en grootte van het probleem neemt dus toe.
Dit is exact wat er ook gebeurt bij lust. Door er steeds vaker aan toe te geven ontstaat er ook steeds meer behoefte. Er wordt een behoefte gecreëerd die los staat van de behoefte aan intimiteit met je man/vrouw. Hiermee staat deze 
behoefte echte intimiteit in de weg. De gewoontevorming die ontstaat (wat kan leiden tot dwangmatig gedrag en obsessief denken) zorgt voor korte momenten van ‘ont-spanning’. Daarmee bedoel ik het wegnemen van spanning. Het geeft binding met je emotionele gesteldheid. Dit heeft ook een lichamelijk component, er komen namelijk stoffen vrij die je tijdelijk een geluksgevoel geven.1 Je gaat hierdoor de momenten van het kijken naar porno/zelfbevrediging bijvoorbeeld gebruiken als spanningsregulatie. Of op momenten dat je boos en/of verdrietig bent. Als je je eenzaam voelt. Zelfbevrediging zou je, net als andere patronen (overmatig en ongezond eten, roken, drankmisbruik), als een genotsmiddel kunnen zien. Een genotsmiddel om bepaalde gevoelens op te roepen van geluk, tevredenheid, ‘gewild’ zijn, enzovoort en daarmee dus tegelijkertijd om negatieve gevoelens te onderdrukken. Hierbij komen ook gedachten; ‘ik heb er recht op’, ‘iedereen doet het’, etc. Ook worden er bindingen aangegaan binnen de geestelijke wereld omdat seks niet op zichzelf staat. Het heeft betrekking op je relatie, je gedachten, je emotie, je contact met God en de levensstijl die je er op na houdt. Bovendien staat het in verband met de kwaadaardige wereld achter de porno-industrie. Het verslavingsaspect is zoals je zult begrijpen zeer groot.
In deel 3 van dit artikel zal ik dieper ingaan op alle aspecten zoals hierboven beschreven. Bovenstaande schetst echter wel het beeld wat nodig is om te gaan begrijpen waarom het zo moeilijk is om van je ongewenste gewoonte(n) af te komen.
.
Ik geloof dat een van de dingen die hierbij cruciaal is, het besef is dat wat je doet zondig is en je verwijderd van God. Bij een te grote focus op de zonde kan er echter een schuldgevoel ontstaan door de aanklager (satan). Die haalt je naar beneden. Laat je je nog slechter over jezelf voelen dan je misschien al deed. En ontneemt je je dromen.
God wil je geen schuldgevoel geven. Hij overtuigt van zonde zodat je leert hoe je steeds meer op Jezus kunt gaan lijken. Het verschil is dat je bij het hebben van schuldgevoel je gaat richten op het ‘niet meer zondigen’, met falen tot gevolg. Dit geeft je een nog slechter gevoel over jezelf. Hierdoor komt de focus nog meer op de zonde en het falen te liggen. Met misschien wel opgeven tot gevolg. En als uiteindelijk resultaat teleurstelling in God.
Wat het aandringen van de Heilige Geest doet is je laten zien waar de blokkade tussen jou en God zit. Het laat je richten op Hem. Geen focus op ‘zelfverwerkelijking’ (ascese)2 maar een focus op verlangen. En wat een drijfveer kan dit zijn om te stoppen met dat wat je vasthoudt! Een drijfveer om God niet voorbij te gaan, maar te luisteren naar Zijn Geest.
1 Tes. 4: 3-8 zegt: Want dit is de wil van God: dat u zich heiligt door u te onthouden van ontucht. Ieder van u moet met zijn vrouw weten te leven in heiligheid en eerbaarheid, zonder zich door hartstocht te laten meeslepen zoals de heidenen, die God niet kennen. Laat niemand zich te buiten gaan en zijn broeder in dit opzicht te kort doen, want de Heer straft dit allemaal, zoals wij u vroeger al nadrukkelijk te verstaan hebben gegeven. God heeft ons niet geroepen tot onreinheid maar tot heiliging. Derhalve, wie deze vermaningen minacht, minacht niet een mens maar God, die u immers zijn heilige Geest schenkt.
.
Seksuele ontwikkeling
De problematiek rondom verwrongen seksualiteitsbeleving kan al vroeg ontstaan. In de puberteit ga je ontdekken wat seksualteit is, wat liefde is, wat relaties betekenen.
| Als kind hoor je leeftijdsgenootjes uit je klas praten over masturberen en hoe dat allemaal is. Uit nieuwsgierigheid ga je het zelf ook uitproberen. Al snel ontdekt je dat het een lekker en opwindend gevoel geeft. Je ontdekt ook dat je jezelf op de momenten dat je jezelf bevredigt, niet zo eenzaam voelt. Daarna voel je je soms leeg, maar dat woog niet op tegen het genot op het moment zelf. Op een gegeven moment raak je eraan gewend om jezelf te troosten op momenten van eenzaamheid. In het begin doe je het af en toe maar later doe je het meerdere malen per dag.3 | ||
Toch wordt seks lang niet altijd als vlucht gebruikt. Voor veel jongeren is het eerder de spanning en de nieuwsgierigheid die (in eerste instantie) trekt. Seks is in onze cultuur een groot goed geworden. Jongeren zijn steeds vroeger seksueel actief, seksuele overwinningen zijn voor veel jongens trofeeën geworden. Seksueel genot is door het internet binnen handbereik van iedereen gekomen.4 De risico’s moeten niet onderschat worden.
Het zou dus kunnen dat een normale ontdekkingstocht tijdens de adolescentie (een zoektocht naar je identiteit, ontdekking van seksualiteit en het omgaan met anderen) resulteert in blijvend onwenselijk gedrag. En zoals benoemd draagt dat niet bij aan een diepe en intieme relatie met de ander en de Ander (God).
.
Seks en het huwelijk
God stelt in de Bijbel duidelijk dat seksualiteit thuis hoort binnen een huwelijk (zie o.a. Hebr.13:4 en Rom.7:2-3). De reden waarom ik het kijken naar porno en de daaruit voortvloeiende actie (zelfbevrediging) aanmerk als zondig is omdat dit in de Bijbel als overspel wordt aangeduid.5 Paulus zegt in 1 Kor. 7:8-9 tegen de ongehuwden en weduwen: het is goed voor hen als zij blijven zoals ik. Maar als zij zich niet kunnen beheersen, laten zij dan trouwen. Het is beter te trouwen dan te branden. Dus bij een gebrek aan zelfbeheersing voor het huwelijk is het advies om te trouwen, wat des te meer aangeeft dat seksualiteit past binnen het huwelijk.6
Daarbij ziet de Bijbel verslaving niet zozeer als een ziekte (zoals de huidige hulpverlening dat doet), maar als een zonde en het vastzitten aan zonde. Lees bijvoorbeeld Rom.6 eens wat gaat over ‘slavernij’, met name vers 12: Laat de zonde dus niet heersen over uw sterfelijke bestaan, geef niet toe aan uw begeerten.
Door op deze manier met jezelf bezig zijn, jezelf te bevredigen, treedt er verwijdering op. Verwijdering van jezelf, je partner en verwijdering van God.
.
Schuldgevoel
Het zou zomaar kunnen zijn dat je je nu afvraagt ‘zit het dan wel goed tussen U en mij Heer?’. Ik denk dat dit een belangrijke vraag is met een simpel antwoord: Het feit dat je jezelf dit afvraagt is omdat je een relatie met God hebt. God vergeeft en maakt heel. Hij is juist voor de zondaar gekomen. De vraag is echter; Als Gods Geest je overtuigd van zonde, kies je dan voor Hem of kies je je eigen weg. Ga je linksom of rechtsom. Kies je de smalle weg of de breede weg? Er is volgens de Bijbel geen ‘middenweg’ met wel de lusten (zonde) maar niet de lasten (de consequentie). Kies elke dag weer om Hem te volgen in plaats van jezelf. Dan mag je ook dicht bij Hem blijven.
| We hebben allemaal een verleden en we hebben allemaal een toekomst. Laat je verleden niet je toekomst definiëren, bepalen, kleuren, vervormen of dicteren. Je kunt nog steeds een ‘man van God’ zijn die er toe doet, die liefdevolle echtgenoot, die geweldige vader zoals God je bedacht heeft van voor de grondlegging der wereld. Laten we voortgaan in grote verwachting. Zijn jullie er klaar voor? Let’s do it.7 | ||
Tot slot zou je kunnen zeggen dat de verslaving aan seks meerdere oorzaken kan hebben. Als eerste pijn (je gebruikt dan seks als vlucht uit de werkelijkheid) en als tweede lust. De oorzaak ‘lust’ heb ik hierboven besproken. In het volgende deel ga ik in op seks als vlucht uit de werkelijkheid en het maatschappelijke element ervan.
Als afsluiting onderstaande video over de lege belofte van seks, genaamd ‘Sexual Healing’ (Nederlandse ondertiteling door geloofstoerusting.nl).
Nog vragen of opmerkingen? Lees dan verder of stuur ons een berichtje.
[vimeo 60544440 w=640&h=360]
.
Dit is deel 2 van een 5-delige serie: lees verder
Voetnoten:
1) Binnen de verslavingspsychiatrie wordt al langer betoogd dat het tijd is om van ‘verslaving als aangeleerd gedrag’ verder te kijken. Het is geen autonoom fenomeen maar er liggen andere oorzaken aan ten grondslag. Het betoogt een meer neurologische benadering (http://www.nvspv.nl/vakblad/sppdf/sp77/sp77_hoofd05.pdf) in een breder perspectief (een plaats binnen de GGZ). Voor wat betreft middelengebruik en de langdurige verslaafde ben ik het hiermee eens. Ik geloof echter niet in verslaving als een ziekte. Wel denk ik dat bij een langdurige verslaving je hersenen, je denken en je sociale perspectief zo aangetast worden dat deze (onherstelbaar) beschadigd raken. Onherstelbaar vanuit menselijke optiek. Want bij God is wel degelijk diepgaande genezing mogelijk.
2) Ascese: Het streven naar of het beoefenen van een reine levenswandel door de eigen hartstochten en begeerten te beteugelen en zelftucht toe te passen. Ascese kan gepaard gaan met zelfkastijding.
3) 08-02-2013, Infonu.nl, http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/verslaving/16652-seksverslaving-wat-is-het.html
4) 23-02-2013, Ferdinand Bijzet, http://www.relatie-herstel.nl/www/LinkClick.aspx?fileticket=_3nUceMC37c%3d&tabid=69&mid=406
5) Zie Mat. 5: 27-28. Zelfbevrediging wordt in de Bijbel niet letterlijk genoemd, maar de Bijbel is wel helder over liefde die op jezelf is gericht (jezelf bevredigen is zelf-liefde). Zie voor meer over dit onderwerk het artikel een bevredigend leven.
6) In een ander artikel wil ik ingaan op de relatie seks en huwelijk. Het is namelijk zo dat als je seks met iemand hebt gehad God van je vraagt om die persoon trouw te zijn. Dit past dus binnen TROUWen. Het past niet alleen binnen het huwelijk, het is tevens een diepe intieme band die je met iemand aangaat en die je met elkaar op een dieper level verbind. Deze verbondenheid kun je niet zomaar verbreken. Dus vanuit deze optiek zou je kunnen zeggen dat als je buiten het huwelijk seks hebt (geslachtsdaad) en daarna met een ander trouwt je overspel begaat. Zoals benoemd; hier kom ik op terug in een komend artikel.
7) Men of God
.
Gerelateerde links: