Steun ons | Klik hier
GASTBLOG: Henk de Jong
Het lijkt er op dat veel mannen moeite hebben om te aanbidden door middel van worshipmuziek, en vooral tijdens kerkdiensten. Kijk naar de meeste kerken en je ziet mannen met hun armen over elkaar, voor zich uit starend, wachtend tot de aanbidding voorbij is en de spreker begint. Waarom is dit onderdeel van de dienst zo moeilijk voor ons, en hoe kunnen we hier iets aan veranderen, zowel individueel als op kerk-niveau?
De visie op worship van Dustin Kensrue
Dustin Kensrue is de zanger van Thrice, een post-hardcore band die meer dan een miljoen platen verkocht in hun 15-jarig bestaan. Kensrue staat bekend als een groots songwriter die zijn geloof niet onder stoelen of banken steekt. Dit terwijl de band nauwelijks bekend is in het christelijke wereldje, maar vooral succes boekt in de ‘seculiere’ markt. Kortgeleden nam Kensrue de beslissing om te stoppen met Thrice, om fulltime worshipleider te worden. Wat nu volgt is zijn visie op de hedendaagse worship, en met name in relatie tot mannen…
Even over de termen ‘worship’ en ‘aanbidding’: Deze worden in dit artikel door elkaar heen gebruikt. Bij ‘worship’ bedoelen we specifiek het muzikale gedeelte in een dienst, of de muzieksoort op zich. ‘Aanbidding’ kan ook deze betekenis hebben, maar ook veel groter: alle aanbidding die God toekomt.
Dustin: Voordat ik het onderwerp worship aansnij, wil ik eerst iets vertellen over mijn achtergrond als christen, en waarom ik de switch maak van het snelle leven in een succesvolle band die fulltime op tour is, naar een worship-leider.
Verwarring
Als kind groeide ik op in een christelijk gezin en dacht alle antwoorden paraat te hebben. Ik verdiepte me in het christelijk geloof, kon het prima verdedigen, maar het was toch vooral een geloof in mijn eigen redenatie en kennis. Op een dag ontdekte ik dat ik gewoon niet alle antwoorden had. Ik raakte in een soort paniek. Ik realiseerde me dat ik het geloof niet volledig kon begrijpen. Maar wanneer de Bijbel het over ‘geloof’ heeft, is het vaak gelinkt aan ‘vertrouwen’. Niet in je eigen kennis, maar vertrouwen op wie God is. God heeft ons veel redenen gegeven om Hem te vertrouwen om wie Hij is en dat Hij een God is die zijn beloften nakomt. Na een paar duistere jaren van verwarring toen ik begin 20 was, gingen mijn ogen open en groeide dit besef. Vanaf dat moment leerde ik steeds meer leren loslaten en te vertrouwen op God.
Ik heb jaren geleden wel eens gezegd dat ik nooit een worshipleider zou willen zijn, omdat ik dacht dat er weinig behoefte aan was. Iedereen leek meer gefocust op zichzelf dan op God, en op waar we zelf mee bezig zijn, in plaats van wat Hij voor ons gedaan heeft.
Ook leek de kerk totaal niet aan te sluiten: óf de kerk liep minstens 20 jaar achter, óf het leek dat er bepaalde dingen uit de huidige cultuur gepikt werden om er een christelijk sausje overheen te gooien, en het vervolgens toe te passen in de kerkdienst.
Maar God ging aan de slag in mijn hart en ik hoorde zijn stem zeggen: ‘Ik heb je geleerd om deze zaken anders te benaderen’. Ik speel inmiddels al vele jaren in het seculiere muziekcircuit. Ik kan heel analytisch denken en ben geïnteresseerd in theologie. God geeft me het hart, de talenten en mogelijkheden om dit issue aan te pakken, en hopelijk op een unieke manier. Dat alles, gecombineerd met de geboorte van mijn derde kind, was voor mij de reden om het fulltime bandleven van Thrice achter me te laten en een nieuwe weg in te slaan..
Schijnheilig
We zijn gemaakt om te aanbidden. God geeft zichzelf weer in zijn schepsels, Hij heeft ons gemaakt naar zijn beeld. Wij kunnen het niet helpen dat we aanbidden. Alleen gaan wij vaak ‘dingen’ aanbidden en daarmee ontstaat een gebrek in onze aanbidding naar God. Je ziet dit terug in de idolen die we creëren: seks, sport, acteurs, etc. Een goede start is om jezelf af te vragen: waar gaat mijn aanbidding naar toe? We worden afgeleid door allerlei troep om ons heen die onze aanbidding opeist. Daarom moeten we wakker worden en ons oriënteren op wie God echt is en waarom Hij al onze aanbidding verdiend. Er is geen enkel bestaansrecht voor de kerk zonder een duidelijke visie en focus op wie God is, en als het onduidelijk is waarom we Hem uberhaupt aanbidding zouden geven. De reden voor aanbidding is het startpunt, en anders zullen we ons raar en schijnheilig voelen als we proberen naar Hem uit te zingen. We willen wel met Hem ‘connecten’, maar voelen ons heel zelfbewust in de menigte. Ook vinden we de muziek in de kerk wat saai en soms zelfs afschuwelijk. Het resultaat is dat velen (en vooral mannen) het muzikale gedeelte van ‘jezelf geven als levend offer’ als het ware afgesneden hebben.
Cultuur
Mannen in het bijzonder hebben moeite om aan te haken met gezamenlijke aanbidding (bijvoorbeeld tijdens een kerkdienst), omdat ‘samenzang’ steeds meer uit onze cultuur verdwijnt. De enige plekken waar mannen nog samen zingen zijn stadions, concertzalen en.. kerken. Tijdens bijvoorbeeld een concert gaat dit heel natuurlijk, omdat je speciaal naar een band gekomen band die muziek speelt waar je gek van bent. Je bent dan al meer bereid om je te geven, je hebt meestal betaald voor een band waarvan de songs je hart raken. Je kent de songs en het geeft een band om die samen met andere liefhebbers mee te zingen.
In de kerk is het probleem vaak dat we met een verkeerde motivatie en mindset aan de worship beginnen… en dat leidt weer terug naar wat ik eerder zei over het juiste startpunt vinden, jezelf en God in het juiste perspectief zien.
Verder durf ik te stellen dat de meeste hedendaagse worship in de westerse cultuur gefeminiseerd is. Het is niet populair om te zeggen, maar ik denk dat het waar is. Laat ik duidelijk zijn: ik wil niet zeggen dat vrouwen geen aanbidding mogen leiden. Wat ik bedoel is dat er juist een gebrek aan mannen is op die plek.
Het is niet echt een plek waar je je mannelijke robuustheid en kracht tentoon kan stellen. En dan heb ik het niet alleen over de aanbidding, maar over de hele kerk-cultuur. De meeste mannen die een dienst binnen wandelen, voelen zich wat vervreemd en dat is niet hun schuld. De kerk zou zo moeten zijn dat mannen zich thuis voelen. Zeker al je bedenkt dat onderzoek uitwijst dat wanneer vaders/echtgenoten in een gezin actief gelovig zijn, de kans veel groter is dat het hele gezin het geloof oppikt, dan wanneer alleen de moeder/vrouw gelovig is.
Als kerk wil je dat de aanbidding iets uitdraagt, verandering teweeg brengt. De worship in een dienst moet zo zijn dan mannen graag naar de kerk komen om te aanbidden en ook hun gezinnen daarin te leiden. Deze benadering zou wel eens grote invloed kunnen hebben op hoe we tegen worship aankijken.
Samengevat kunnen we dus zeggen: ons startpunt voor aanbidding in de kerk is vaak verkeerd. We hebben geen juist beeld van God. We moeten leren God in het juiste perspectief te zien (wie is Hij voor ons, wat heeft Hij gedaan voor ons), op Hem te focussen, om met een juiste motivatie de muzikale aanbidding in te kunnen gaan. Verder hebben we vaak een schaamte of zijn we te zelfbewust, omdat samenzang steeds meer vervreemd van de huidige cultuur. Daarnaast is de worshipmuziek vaak achterhaald. En de worship tijdens een dienst (en de kerk in het geheel) is vaak té vrouwelijk, of té gericht op vrouwen.
Aanbiddende krijgsman
David uit de bijbel is een goed voorbeeld van iemand die een ‘man naar Gods hart’ was, en waar we veel antwoorden van kunnen krijgen als het gaat om worship. Hij schreef veel psalmen (songs). Hij was kwetsbaar en gevoelig, een gepassioneerd songwriter, poëet en muzikant. Maar hij dronk ook het bloed van vijandelijke reuzen en leidde legers. Een zeer mannelijk figuur, die zich toch kwetsbaar op kon stellen in zijn aanbidding naar God.
Het mooiste voorbeeld van aanbidding is wanner de ark werd teruggehaald naar Jeruzalem. David danste in aanbidding voor de ark uit, en maakte zich absoluut niet druk om wat de mensen van hem dachten. Het boeide hem niet dat hij slonzig gekleed was, wat niet paste bij een koning. Zijn startpunt was: Ik ben blij om me te vernederen voor de glorie van God. Wat David duidelijk maakt is dat het niet draait om zijn persoon. We kunnen streven naar vrijheid en ons ego loslaten in ons antwoord naar God. Het stemmetje in je hoofd zegt: “Wat zullen anderen wel niet van me denken?”. We moeten af van die gedachte. Je zult vreugde en vrijheid ontdekken als je je ego los durft te laten.
Als je heel David’s geschiedenis leest in de bijbel, zie je hem vrijwel altijd als aanbidder. Zowel in zijn rol als songwriter als krijgsman zie je een duidelijke relatie met zijn Vader. Hij bracht zijn handelingen en gedachten bij God. Als hij in de put zat, bracht hij dit bij God en smeekte of God zijn omstandigheden zou zien.
Wanneer hij vrolijk was, keek hij omhoog en dankte God. Wanneer hij in oorlog was vroeg hij God om voor hem uit te gaan, en realiseerde zich dat het niet zijn strijd was, maar die van God en Israel. Zelfs als het onduidelijk voor hem was wat Gods plannen waren, prees David God. David begreep precies wat zijn plek was ten opzichte van zijn Vader.
Trouwens, de Psalmen (bijbelboek) lezen is echt perfect voor mannen die moeite hebben om door middel van zingen en muziek God te aanbidden..
Het mysterie van muziek
Muziek op zichzelf is een prachtige gift én een mysterieus middel. Muziek kan heel therapeutisch werken. Het heeft een krachtige werking op de geest, ziel én lichaam. Als aanbiddingsleider en muzikant is het goed om de kracht van muziek op waarde te schatten en op een juiste manier in te zetten tot glorie van God. God zelf heeft ons muziek, talent en creativiteit gegeven, en wij mogen daar mee werken. Wat een schitterend cadeau.
Muziek wordt nog krachtiger als we het samen spelen en zingen. Zingen werkt om kennis van je hoofd in je hart te krijgen, en vanuit je hart veranderend te werken in je leven. Zingen is ook een vorm van onderwerping, het is een manier om Gods plannen te verstaan en door te vloeien naar je denken en doen.
Veel mannen en jongeren vinden het lastig worshipmuziek te vinden die bij hen past, die hun hart raakt. Uiteraard is er een heel scala aan bijvoorbeeld rockbands bestaand uit christenen die invloed willen uitoefenen en jongeren willen opbouwen met hun teksten.
Maar als we het specifiek over het worship-genre hebben, dan is er vrij weinig variatie en originaliteit. Ik ken behoorlijk wat mannen die moeite hebben worship te vinden die aansluit bij hun gevoelens en stijl. Veel worshipmuziek is simplistisch of gewoon te cheesy. Ik probeer zelf nieuwe wegen te ontdekken en origineel te zijn in het maken van worshipmuziek. Om voorbeelden te noemen, ik vind dat Citizens en Ghost Ship heel goed bezig zijn op dit gebied. Zelf hoop ik binnen enkele maanden een worship-album uit te brengen onder mijn eigen naam.
Het meest belangrijk is dat wij, als kerk, verantwoordelijkheid hebben om een verandering teweeg te brengen in hoe we de worship inzetten. Qua beleving en ook qua creativiteit kan het geweldig zijn als we worship op deze manier benaderen: Een eerlijk antwoord naar God, die zoveel meer is dan wij zelf denken te zijn. God heeft ons muziek gegeven met een groot doel: het is de taal van ons hart. Het zingen van muziek betrekt onze geest, emotie, hart en ziel erbij. Je kan een heel goed gebedsleven hebben, bijbelkennis hebben, liturgieën uitvoeren en de kerk trouw bezoeken, maar zonder muzikale aanbidding missen we misschien wel het meest belangrijke deel: bidden door te zingen.
Bronversie: A Conversation with Dustin Kensrue of Thrice about Worship
