In dit artikel wil ik, in aanvulling op de inleiding, nog eens specifiek ingaan op de vraag waarom het zo belangrijk is (ingrijpende) thema’s met je kinderen te bespreken. Tijdens de boekpresentatie was een van mijn inleidende zinnen ‘Uit onderzoek is gebleken…’. Ik refereerde daarmee aan neurologisch onderzoek en ontwikkelingspsychologie waaruit is gebleken dat ervaringen diepgaande invloed hebben op de vorming van het brein.(1)
Het brein is (levenslang!) flexibel en is ervoor gemaakt om ervaringen te verwerken en te integreren. We hoeven er daarom gelukkig ook niet al te benauwd mee om te gaan. Aan de andere kant kunnen we ons kind helpen om indrukwekkende gebeurtenissen (wat per kind verschillend is) begrijpelijk te maken en zo het helpen om de met de situatie gepaard gaande gevoelens te helpen begrijpen. Dit helpt om gevoelens en gedachten van angst, verlating, onzekerheid, verwarring, enzovoort woorden te geven en te verbinden aan de specifieke gebeurtenis. Dit blijkt diep te integreren in het brein (logica, emotie, handelen, gedrag).
Waar onbegeleide gevoelens van angst kan leiden tot een uitbreiding hiervan; niet meer naar school durven, een ouder niet meer durven verlaten, zorgt het begrijpelijk maken juist voor proportionele gevoelens: gevoelens die passen bij de situatie en ook voor het kind te begrijpen zijn. Een gezinssituatie waarin situaties, gedachten en gevoelens bespreekbaar zijn leidt tot kinderen die zichzelf, de wereld en zichzelf in relatie tot de wereld beter zullen begrijpen.
In het boek Het hele brein, het hele kind schrijven de auteurs (in iets aangepaste vorm):
Veel ouders komen na een intense ervaring van hun kind in de verleiding om het kind gerust te stellen door te zeggen dat alles wel goed zal komen en daarna iets zoeken om het kind af te leiden: ‘Zullen we een ijsje kopen?’. In de volgende dagen zouden ze het niet over de ervaring hebben om het kind niet van streek te maken. Het probleem met ‘Zullen we een ijsje kopen?’ Is dat het kind in verwarring blijft over wat er is gebeurd en waarom. Hij is nog steeds vol van grote en angstige emoties, maar hij krijgt niet de kans om die doeltreffend aan te pakken (of hij wordt er niet mee geholpen).
Help je kind(eren) het verhaal te vertellen in eigen woorden zodat gevoelens verwerkt kunnen worden en de ervaring(en) hanteerbaar worden. Het helpt om het een belangrijke, maar gezond en evenwichtige levenservaring te laten worden.
1. D.J. Siegel, T.P. Bryson, Het hele Brein, het hele kind, Twaalf revolutionaire strategieën om de ontwikkeling van je kind te stimuleren (2011), Scriptum Psychologie